KIEDY wykonać test na HIV?
Kiedy warto wykonać test na HIV?
Kiedy miałeś/miałaś w swoim życiu ryzykowne zachowania, takie jak na przykład:
- kontakty seksualne bez zabezpieczenia prezerwatywą,
- liczni partnerzy seksualni,
- bezpośredni kontakt z krwią osoby o nieznanym statusie serologicznym (czyli z kimś, o kim nie wiesz, czy jest zakażony, czy nie), np. zakłucie igłą niewiadomego pochodzenia,
- chemseks, czyli przyjmowanie substancji psychoaktywnych, aby zwiększyć swoje doznania seksualne.
W zależności od rodzaju użytego testu, zrób badanie nie wcześniej niż po 2 tygodniach, a nawet 6 tygodniach od sytuacji ryzykownej.
Wykonanie testu jest ważne również wtedy, kiedy rozpoczynasz nowy związek.
Większość osób nie przypuszcza, że druga strona może być zakażona przez poprzedniego partnera i nieświadomie narażać na zakażenie kolejnego. Wspólne wykonanie badania z nowym partnerem zapobiegnie takim sytuacjom.
Profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego - Ina Part - w jednej ze swoich książek napisała : „Dla większości z nas uprawianie seksu jest o wiele łatwiejsze niż rozmowa o nim, a zwłaszcza o jego najmniej przyjemnych konsekwencjach”.
Na czym polega test?
Do badania w kierunku HIV nie trzeba się specjalnie przygotowywać, nie trzeba też być na czczo. Pobierana jest niewielka ilość krwi z żyły łokciowej lub opuszki palca.
Test nie wykrywa samego wirusa HIV, nie wykrywa też AIDS. Test wykrywa przeciwciała skierowane przeciwko wirusowi, produkowane przez układ odpornościowy osoby zakażonej HIV lub przeciwciała i jedno z białek wirusa. Wyprodukowanie przeciwciał w takiej ilości, aby mogły być wykryte testem wymaga czasu – ten czas nazywany jest okienkiem serologicznym.
Istnieją 2 rodzaje testów:
- Testy III generacji – tzw. testy szybkie (kasetkowe) – pozwalają na wykrycie jedynie przeciwciał anty-HIV po 4-5 tygodniach od sytuacji ryzykownej oraz wykluczenie zakażenia najwcześniej po 12 tygodniach.
- Testy IV generacji – umożliwiają wykrycie już po 2 tygodniach od zakażenia, jednego z białek wirusa – antygenu p24. Jednak w celu wykluczenia zakażenia badanie należy wykonać po 6 tygodniach od sytuacji ryzykownej , gdyż dopiero wtedy można wykryć przeciwciała anty-HIV1/2.
Oba powyższe testy są to tzw. testy przesiewowe, co oznacza, że po upływie odpowiedniego czasu, w którym nie było innych ryzykownych zachowań, pozwalają na wykluczenie zakażenia.
Kiedy i jak można odebrać wynik testu?
W zależności od tego, gdzie wykonasz test, czas oczekiwania na wynik to jeden do kilku dni (w przypadku testów szybkich czas oczekiwania na wynik wynosi kilkadziesiąt minut).
Jeżeli wynik testu przesiewowego okaże się dodatni, wówczas konieczne jest wykonanie testu potwierdzającego zakażenie i może się to wiązać z dłuższym czasem oczekiwania na wynik.
Wynik badania można odebrać tylko osobiście, nigdy nie jest przekazywany ani telefonicznie, ani korespondencyjnie.
Jak często należy się testować na obecność HIV?
Według Amerykańskiego Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorób (Centers for Disease Control and Prevention – CDC), każda osoba w wieku od 13 do 64 lat powinna przynajmniej raz w życiu poddać się badaniu na obecność HIV.
Jeśli masz większe ryzyko zakażenia się wirusem HIV (np. poprzez nawiązywanie przypadkowych relacji seksualnych z nieznanymi osobami, bez zabezpieczenia, co może skutkować zakażeniem się chorobami przenoszonymi drogą płciową), CDC zaleca wykonywanie testów co najmniej raz w roku.
Warto, aby mężczyźni mający kontakty seksualne z mężczyznami (ang. men who have sex with men – MSM) poddawali się badaniom co 3–6 miesięcy.
Kobiety w ciąży powinny wykonać test w kierunku HIV dwukrotnie, w pierwszym i trzecim trymestrze. Warto, aby test w kierunku HIV zrobił też przyszły tata, np. anonimowo i bezpłatnie w jednym z punktów konsultacyjno-diagnostycznych (PKD). Lista punktów znajduje się na https://aids.gov.pl/pkd/. Wykonanie takiego badania przez ojca dziecka nie powinno być testem wierności partnera, ale wyrazem jego troski, a także standardowym elementem kompleksowej opieki nad kobietą w ciąży i jej dzieckiem.